سوالات مصاحبه دکتری

سوالاتی که در مصاحبه دکتری از داوطلبان ممکن است پرسیده شود، طیف گسترده‌ای دارد که کسب آمادگی برای پاسخگویی به آن‌ها می‌تواند نقش به‌سزایی در بالا رفتن شانس قبولی داشته باشد.

بر اساس تجربیات داوطلبان آزمون دکتری در رشته‌ها و سال‌های مختلف، سوالاتی که در مصاحبه دکتری ممکن است مطرح شود به طور کلی شامل پنج دسته است:

1	سوالات تخصصی (شامل سوالات تخصصی هر رشته و یا سوالات روش تحقیق)
2	سوالات سنجش زبان انگلیسی در جلسه مصاحبه دکتری
3	سوالات عمومی
4	سوال در خصوص زمینه پژوهشی داوطلب ازجمله پژوهش‌های انجام‌شده مانند پایان‌نامه کارشناسی ارشد و مقالات و نیز موضوع مدنظر برای رساله دکتری
5	سوالات مذهبی و عقیدتی

نکته قابل توجه این است که لزوماً همه موارد فوق در همه مصاحبه‌های دکتری مطرح نمی‌شود و موارد آورده‌شده در جدول فوق همه انواع سوالاتی است که بر اساس تجربیات سال‌های گذشته در مصاحبه‌ها مطرح شده است.

سوالات تخصصی مصاحبه دکتری

با توجه به برگزاری آزمون کتبی دکتری از سوی سازمان سنجش آموزش کشور، اساتید مصاحبه‌کننده در برگزاری مرحله دوم آزمون دکتری رویکردهای مختلفی در پیش می‌گیرند.

در برخی دانشگاه‌ها آزمون کتبی مجزایی برای سنجش دانش تخصصی داوطلبان برگزار می‌شود و در برخی دیگر به طرح سؤالات تخصصی در مصاحبه شفاهی بسنده می‌شود؛ و البته هستند دانشگاه‌هایی که برگزاری آزمون کتبی سازمان سنجش را برای سنجش سطح دانش تخصصی داوطلبان کافی می‌دانند و در مصاحبه دیگر سؤال تخصصی مطرح نمی‌کنند.

برگزاری آزمون کتبی توسط دانشگاه‌ها

برخی دانشگاه‌ها بی‌توجه به برگزاری آزمون کتبی توسط سازمان سنجش، خود اقدام به برگزاری آزمون کتبی می‌نمایند. برگزاری این آزمون کتبی خود ممکن است به شیوه‌های متنوعی صورت گیرد:

1- ممکن است دانشگاه از پیش اعلام کند که آزمون کتبی برگزار می‌شود و منابعی که سوالات از آن طرح می‌شود را نیز اعلام نماید؛

2- ممکن است دانشگاه تنها به اعلام سرفصل‌ها بسنده کند و منبع مشخصی برای آزمون کتبی اعلام نکند؛

3- ممکن است دانشگاه برگزاری آزمون کتبی را اعلام کند، اما منبع و یا حتی سرفصل مشخصی اعلام نکند؛

4- در شکلی دیگر ممکن است برگزاری آزمون کتبی توسط دانشگاه بدون اعلام قبلی باشد.

تأثیر این آزمون کتبی در مصاحبه دکتری نیز به شکل‌های مختلفی است. برخی دانشگاه‌ها آزمون کتبی را جهت غربال کردن داوطلبان برای حضور در مصاحبه دکتری برگزار می‌کنند؛ بدین صورت که هر داوطلبی که میزان معینی از نمره آزمون کتبی را به دست آورد، می‌تواند در مصاحبه شفاهی حضور پیدا کند. برخی دانشگاه‌ها نیز مجموع نمره مصاحبه شفاهی و آزمون کتبی برگزارشده را به عنوان نمره مصاحبه به سازمان سنجش اعلام می‌کنند.

پیش‌بینی سوالات تخصصی در مصاحبه دکتری هر دانشگاه

برای پی بردن به سؤالات احتمالی اساتید مصاحبه‌کننده می‌توانید موارد زیر را مدنظر داشته باشید و با مراجعه به آن‌ها حیطه سوالات تخصصی اساتید دانشگاه‌های مختلف را پیش‌بینی کنید:

اساتید معمولاً سوالات تخصصی را از مباحثی مطرح می‌کنند که بر آن تسلط دارند.

– مقالات: معمولاً اساتید بر محتوای مقالاتی که چاپ می‌کنند تسلط دارند.

– کتاب‌های تألیفی و ترجمه: هر استاد بر کتاب‌هایی که تألیف و ترجمه می‌نماید تسلط دارد.

– دروس تدریس‌شده و منابع معرفی‌شده: معمولاً اساتید بر دروسی که در طول ترم تدریس می‌کنند و منابعی که برای این درس‌ها به دانشجویان معرفی می‌نمایند تسلط دارند.

نکته مهم این است که حتی اگر تنها یک نفر از مصاحبه‌گران را بتوانید پیش‌بینی کنید، با مطالعه در حوزه‌های مقالات، کتاب‌ها و دروس تدریس‌شده آن مصاحبه‌گر، می‌توانید محدوده برخی سؤالات ممکن را پیش‌بینی نموده و در این محدوده، مطالعات خوبی داشته باشید. پاسخ مناسب به سؤالات همین یک مصاحبه‌گر هم می‌تواند در زمان مصاحبه تصویر مثبتی از شما بر جای گذارد.

آخرین دانش تخصصی رشته/زمینه پژوهشی دوطلب

معمولاً آخرین نظریه‌ها و تغییراتی که در رشته‌ها رخ می‌دهد، مدتی بعد به صورت کتاب‌ها و مقالات در اختیار قرار می‌گیرد. بنابراین اگر در جست‌وجوی این تغییرات هستید، لازم است به مقالات و کتاب‌هایی که در یکی دو سال اخیر تألیف و ترجمه شده‌اند مراجعه نمایید.

این موضوع به‌خصوص در زمینه پژوهشی که برای رساله دکتری خود مدنظر دارید می‌توانید مهم باشد. چرا که از شما انتظار می‌رود به عنوان کسی که ادعای توانایی پژوهش در یک زمینه خاص را دارید، تسط نسبی بر آن داشته باشید.

سوالات روش تحقیق و آمار

اگر داوطلب رشته‌هایی هستید که درس روش تحقیق و آمار را گذرانیده‌اید، ممکن است از مباحث مهم در ارزیابی شما باشد. بنابراین پیش از مصاحبه نگاهی به مبانی روش تحقیق و آمار که پیش از این آموخته‌اید و در صورت امکان کتاب‌های معتبر در این زمینه داشته باشید.

سنجش زبان انگلیسی در مصاحبه دکتری

سوالات زبان انگلیسی در مصاحبه دکتری به اشکال مختلفی مطرح می‌شود که لازم است خود را برای پاسخگویی به آن‌ها آماده کنید.

حتی اگر سطح زبان شما خیلی خوب نیست، سعی کنید در فرصت باقی‌مانده تا حد امکان برای این سؤالات آمادگی کسب کنید. اما اگر این امر میسر نشد، نگران نباشید، چرا که اولاً ممکن است در مصاحبه شما، سوالات زبان انگلیسی مطرح نشود و دوماً در صورتی که شما توانمندی خود را در جلسه مصاحبه آزمون دکتری اثبات کنید، بعید است اساتید تنها به این علت شما را رد کنند؛ می‌توانید به اساتید اطمینان بدهید که به دنبال ارتقای سطح دانش زبان خود هستید.

انواع سوالات زبان انگلیسی در مصاحبه آزمون دکتری به شکل‌های زیر ممکن است باشد:

1) ارائه متن انگلیسی و درخواست روخوانی و ترجمه: ارائه متن انگلیسی تخصصی از یک کتاب یا مقاله به داوطلب و درخواست روخوانی و ترجمه آن متن از متداول‌ترین اشکال سنجش زبان انگلیسی در مصاحبه دکتری است.

در هنگام ترجمه سعی کنید کلیت مفهوم را برسانید؛ اما بوده‌اند اساتیدی که به ترجمه تک‌واژه‌ها نیز اهمیت داده‌اند. اگر معنای یک واژه را نمی‌دانستید، سعی کنید اعتمادبه‌نفس خود را حفظ کنید و با توجه به مفهوم متن، معنا را حدس بزنید.

2) پرسیدن لغات تخصصی رشته موردنظر: گاهی مصاحبه‌گران معنای لغت‌های تخصصی رشته را از داوطلبان سؤال کرده‌اند و یا معادل انگلیسی برخی کلمات تخصصی را به انگلیسی پرسیده‌اند.

3) مکالمه انگلیسی اساتید با داوطلب: مکالمات عمومی در خصوص معرفی داوطلب، رزومه آموزشی و پژوهشی، هدف از تحصیل در مقطع دکتری و یا مکالمات تخصصی درمورد موضوع پایان‌نامه ارشد و موضوع مدنظر برای رساله دکتری ازجمله مواردی است که در مصاحبه‌های آزمون دکتری صورت گرفته است.

سوال درخصوص زمینه پژوهشی داوطلب در مصاحبه دکتری

سوال درخصوص مقالات و کارهای پژوهشی داوطلب

در برخی از مصاحبه‌ها از دانشجویان درباره مقالات و کارهای پژوهشی که پیش از این انجام داده‌اند و نیز پایان‌نامه کارشناسی ارشد داوطلب پرسیده می‌شود. این سوالات ممکن است از بیان مسأله گرفته تا روش تحقیق مطرح شود. حتی ممکن است پژوهش داوطلب به چالش کشیده شده و موضوع و نتایج را زیر سؤال ببرند.

موضوع مدنظر برای رساله دکتری

زمینه علایق پژوهشی داوطلبان، موضوعی است که عموماً در مصاحبه دکتری مورد سؤال قرار می‌گیرد.

عموماً دلیل این موضوع این است که اساتید حاضر در مصاحبه دکتری ممکن است استاد راهنمای داوطلب در آینده باشند و بنابراین لازم است موضوع مدنظر داوطلب اولاً مورد علاقه و دوماً در زمینه تخصصی آن‌ها باشد.

بنابراین لازم است داوطلبان پیش از مصاحبه، زمینه پژوهشی اساتید مصاحبه‌کننده را بررسی کرده و نسبت به ارائه موضوعی که هم مورد علاقه خود و هم در حیطه پژوهشی اساتید باشد، اقدام نمایند.

سوالات عمومی در مصاحبه دکتری

در مصاحبه دکتری ممکن است سؤالاتی عمومی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم در ادامه تحصیل شما مؤثر است مطرح شود. موارد زیر ازجمله سوالات متداولی است که در مصاحبه آزمون دکتری مطرح می‌شود:

معرفی داوطلب (شامل سن، دانشگاه‌های محل تحصیل مقاطع گذشته، عناوین علایق پژوهشی، رزومه پژوهشی و …)
هدف از تحصیل در مقطع دکتری و اهداف داوطلب برای آینده
وضعیت تأهل
وضعیت شغل و منبع درآمد
وضعیت و محل سکونت
اولویت‌های انتخاب رشته دکتری و دلایل انتخاب اولویت‌ها

همچنین برخی سؤالات ممکن است در مصاحبه مطرح شود که شاید از دید داوطلبان عجیب باشد اما به هر حال اساتید هم دلایل خودشان را برای پرسش این سؤالات دارند. برخی نمونه این سوالات بر اساس تجربیات گذشته به شرح زیر است:

آخرین کتابی که خوانده‌اید چه بوده است؟
تفریح مورد علاقه شما چیست؟
مستقل زندگی می‌کنید یا با پدر و مادر؟

سؤال‌های عقیدتی و مذهبی

در مصاحبه برخی دانشگاه‌های خاص، علاوه بر موضوعاتی که عنوان شد، ممکن است در رابطه با مسائل سیاسی روز و موضوعات مذهبی نیز سؤالاتی مطرح گردد. بنابراین آمادگی نسبی برای پاسخگویی به این نوع سؤال‌ها نیز لازم است.

معرفی خود به زبان انگلیسی در مصاحبه دکتری

معرفی خود به زبان انگلیسی از جمله مواردی است که برای سنجش سطح زبان انگلیسی داوطلبان دکتری در مصاحبه‌های مختلف دانشگاه آزاد و سراسری مورد سؤال قرار می‌گیرد. در این معرفی متناسب با شرایط می‌توان به سؤالات زیر پاسخ داد:

– انگیزه‌تان از ورود به مقطع دکتری چیست؟

– چرا ما باید تو را از بین داوطلب‌ها انتخاب کنیم؟

– مجموعه سؤالات درباره پایان‌نامه کارشناسی ارشد: عنوان، روش، واژگان کلیدی، یافته‌ها و نتایج پایان‌نامه خود را بگویید (به یاد داشته باشید که حفظ کردن چکیده انگلیسی پایان‌نامه‌تان می‌تواند در روز مصاحبه کمک بزرگی باشد؛ چرا که سؤالات مرتبط با پایان‌نامه معمولاً پاسخی کوتاه در چکیده دارند).

– اگر وارد مقطع دکتری شوید، بر روی چه موضوعاتی جهت پژوهش متمرکز خواهید شد؟

در ادامه چند نمونه معرفی به زبان انگلیسی آورده شده است:

متن اول:

My name is ……….. . I am … years old. I am a very motivated individual and I’m not working right now, so I have enough time and energy to do my Ph.d excersises. The main reason that I wanna do Ph.d course is that I love researching and I am very eager to improve and develop my knowledge and skills. Therefore, I believe that I am a good candidate for being a Ph.d student.

About my background, I should mention that I did my undergrad in ……….. (your major) at ……….. (name of the university) University and my GPA was ……….. (your average) which shows how hardworking I was. I did my grad studies in ……….. (your major) at ……….. (name of the university) University and my GPA was ……….. (your average) and I was the best student in our program. I did many researches while I was doing my grad studies but my favorite was ……….. (your favorite subject). That’s why I did my thesis on this subject under one of the best supervisors who was ……….. (name of the supervisor), and we also could publish an ISI article in ……….. (name of the journal). I have recently translated a book named ……….. (name of the book). I have also taught these courses at ……….. (name of the university) University.

متن دوم:

I am ……….. . I am … years old. I received my BSc in ……….. (your major) from ……….. (name of the university) University in ……….. (year) and I received my MSc in ……….. (your major) from ……….. (name of the university) University in ……….. (year). My thesis title is ……….. (name of your thesis) and I have written some papers related to my thesis. I have been teaching for about … years. My research interests are ……….. (name of the subjects).

متن سوم:

First of all, I would like to express my special thanks to you for giving me the golden opportunity to introduce myself and talk about my academic experiences. I am deeply honored to be invited to this highly prestigious university for interview and present my educational and research profiles to the most prominent professors in the field.

My name is ……….. .I was graduated from ……….. (name of the university) University with B.A. in ……….. (your major) in ……….. (year). I also completed my M.A. program in ……….. (your major) at University of ……….. in ……….. (year). As the post-graduate student at M.A. level, I studied the courses thoroughly in great depth with considerable enthusiasm in order to develop my theoretical understanding of different perspectives of the field, find the complex theory-practice interactions and specify the scope of my own areas of interest. This encouraged me to start doing research and finding out more and more about the new, challenging domains of ……….. (major/subject). Currently, I have … (number of the papers) published research articles on ……….. (topic/title of article) in ……….. (name of the journals) journals. I have presented … (number of the papers) research articles in high-level conferences as well.

I defended my M.A. thesis with the “excellent” degree. It was about ……….. (abstract of the study that contains purpose of the study+methodology+major findings+implications). I passed ……….. (name of the English test) test with a relatively high score. Moreover, I worked as a university instructor for more than ……….. years.

Personally, I am a really ambitious person and it is my honor to continue my education at this university with all these highly distinguished professors. My special areas of interest are ……… (subjects of interests) and I intend to work more intensively on these specific domains. To be a more helpful individual for the society, I do my best and I follow what Edison says: “Genius is one percent inspiration and 99 percent perspiration

مرکز زبان دانشگاهی نیز برای این هدف کلاسهای آنلاین مکالمه را با تدریس #دکتر_لزگی فراهم کرده است که بصورت صوتی و تصویری از طریق موبایل یا کامپیوتر در محل خود می توانید در این کلاسها شرکت و با استاد و همکلاسی های خود مکالمه داشته باشید.
جهت اطلاعات بیشتر و ثبت نام لطفاً از طریق تلگرام یا واتساپ به شماره 09392240712 تماس بگیرید.

#مصاحبه #دکتری #مصاحبه_دکتری #سئوالات_مصاحبه #زبان_دکتری #مکالمه_دکتری #داوطلبان_دکتری